Gazeteci, yazar Doğan Satmış, “50 Maddede Göbeklitepe ve Sırları” adlı yeni kitabını Michael Kuyucu’nun hazırlayıp sunduğu Akademik Bakış programında anlattı.
Kendisinin de Göbeklitepe’ye çok yakın bir coğrafyada dünyaya geldiğini söyleyen Satmış, “Maalesef benim de Göbeklitepe ile tanışmam geç oldu. İstanbul’da gazetecilik yapıyorken duyuyorduk ama önemini ziyaret ettikten ve araştırdıktan sonra anladım. O topraklarda doğmuş bir gazeteci olmam ve orayı keşfeden insana vefasızlığı yapıldığını görmüş olmam beni bu kitabı yazmama etken oldu.” dedi.
Gazeteci Doğan Satmış, Göbeklitepe’nin ilginç keşif hikâyesini ise şu şekilde anlattı;
“Göbeklitepe, Şanlıurfa yaklaşık 17 km uzaklıkta çorak bir tepede alanmış. Üzerinde sadece bir dut ağacı varmış. Bu dut ağacının altında 3-4 ayrı mezar varmış. Binlerce yıl böyle gitmiş. Yöre halkının adak için bez bağladıkları da biliniyor. 1986 yılında oranın toprak sahibi Şafak Yıldız tarlayı sürerken tesadüfen iki heykel buluyor. Bu heykellerin önemli olduğunu düşünerek Şanlıurfa Müzesi’ne götürüyor. Belki bir ödül verirler umuduyla. Fakat müze müdürü pek ilgi göstermiyor. Heykelleri istemiyor. Tarla sahibi Şafak Yıldız da ‘ben de çöpe atarım’ deyince, müze müdürü ‘o zaman bırak kalsın’ diyor ve o heykeller depoya konuluyor. 1993 yılında Alman arkeolog Klaus Schmidt, tesadüfen Şanlıurfa Müzesi’ni dolaşırken bu iki heykeli görüyor. Bu heykellerin neren geldiğini soruyor ve araştırınca Göbeklitepe ortaya çıkıyor.”.
Alman arkeolog Klaus Schmidt’in Göbeklitepe kazıları esnasında karşılaştığı zorluklara değinen Satmış, “Arkeolog Schmidt ilk kazılar sonrası buranın 12 bin yıllık bir geçmişi olduğunu söyleyince ‘bu arkeolog kafayı sıyırdı, delirdi’ falan dediler. Sonra bir kazı esnasında bir heykel bulunmuş ve heykelin fotoğrafı çekilmiş. Akşam olduğundan ve yağmurlu olduğu için çalışmalara ertesi gün devam ederiz diye ara verirler. Fakat ertesi sabah gidildiğinde heykelin çalındığı fark edildi. Heykelin Arkeolog Schmidt tarafından çalındığını iddia ettiler. Kültür Bakanlığı soruşturma başlattı ve o dönemde 150 bin TL para cezası verdi. Ayrıca arkadaşlarıyla farklı alanlardaki arkeolojik alanları incelerken şikâyet ediliyor ve bir süre gözaltında tutuluyor. Bu ve buna benzer birçok zorluluklarla karşılaşıyor.” dedi.
Gazeteci Satmış, Göbeklitepe ile ilgili neden farklı bir kitap yazmasına ilişkin olarak da “Göbeklitepe ile ilgi gerek ülkemizde gerekse yurt dışında birçok kitap yazıldı. Bunların bazıları fantastik kurgu yapılarak yazıldı. Ben onlardan ayrılsın diye bu tarzda yazdım. Yayınevi de bu şekilde önerdi ve ’50 Maddede Göbeklitepe ve Sırları’ ortaya çıktı. Bence böyle olması da daha iyi oldu.” ifadelerini kullandı.
Göbeklitepe’nin bölgeye çok büyük katkılarının olduğunu belirten Doğan Satmış; “Göbeklitepe sayesinde Şanlıurfa Türkiye’nin en büyük müzesine sahip oldu. Yerli ve yabancı turistler akın akın bölgeye geliyor. Ayrıca Netflix’de yakın zamanda Göbeklitepe’yi de konu alan ‘Atiye’ bir dizi yayınlanacak.” diye konuştu.